Fənnin adı:

Norveç tarixi

Akademik yarım il:

II

Fənnə ayrılan saatlar:

90 saat

Tədris forması:

əyani

Fənnin krediti:

7

Fənn müəllimi:

Yaşarlı Poladxanlı Ülviyyə Poladxan qızı

Dil səviyyəsi/Fakültə

Beynəlxalq münasibətlər və Regionşünaslıq

Qrup:

Dərs saatları:

173

Məsləhət saatları

I-III-V gün 12:00

Fənn üzrə bölmə rəhbəri:

S.İ.Muradova

Fənn müəlliminin

e-poçt ünvanı

[email protected]

Tərtib etdi:

Müəllimin adı, soyadı, ata adı :

Ü.P.Yaşarlı

İmza  :

Ballar

Qiymət

Hərfi işarəsi

0-50

Qeyri-kafi

F

51-60

Qənaətbəxş

E

61-70

Kafi

D

71-80

Yaxşı

C

81-90

Çox yaxşı

B

91-100

Əla

A

Saat

Həftə

Modul/Bölmə/Fəsil

Təlim nəticələri

Oxu materialı

Tapşırıq

I həftə

2 s.

Mövzu 1

“Norveç tarixi” fənninin məqsəd və vəzifələri

-“Norveç tarixi” fənninin predmeti, məqsəd və vəzifələri

-Kursun öyrənilmə zərurəti və əhəmiyyəti

-Kursun mənbə və prinsipləri - (tarixilik, xronoloji ardıcıllıq, obyektivlik, elmi yaradıcılıq)

a.                    Tarixə dair müxtəlif termin və anlayışları mənimsəyir

b.                   Fənn haqqında ümumi bilikləri əldə etməyi bacarır

Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç

 tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009

Eva Maagerø Birte Simonsen “Norveç

 cəmiyyəti və mədəniyyəti”, Bakı, 2013, 28-52

1.Norveçin _{tarixi kontekstini, mədəniyyətini və siyasi inkişafını araşdırıb təqdimat edilməsi.}

_{2.  Regiondakı münaqişələri və əməkdaşlıqları təhlil edib yazılması}. 

I-II həftə

4                     s

Mövzu 2

Norveç qədim dövrdə (Paleolit, Neolit, Tunc və Dəmir dövrü).

-İbtidai icma quruluşunun formalaşması və dövrlərə bölünməsi. Norveçin arxeoloji mədəniyyətləri: Komsa,Fosno, Nöstved

-Paleolit dövrü. Bu dövrə aid qayaüstü rəsmlər və mədəniyyətlər.

-Neolit dövrü və kənd təsərrüfatının meydana çıxması. Döyüş Baltası insanı.

-Skandinaviya tarixində Tunc dövrü. Bu dövrdə ilkin ticarətin meydana gəlməsi. Tunc dövrünə aid dəfn kurqanları.

-Dəmir dövrünün mərhələləri. İlk qəbilələrin yaranması. Bu dövrdə ağsaqqallar şurası olan tinqlərin formalaşması, qəbilə başçılarının vəzifələri və ticarətin inkişafı.

Norveç ərazisində tapılmış arxeoloji mədəniyyətlər haqqında biliklər əldə etməyi bacarır

Norveçdə ibtidai icma quruluşunun xarakterik xüsusiyyətlərini müəyyənləşdirir

1.       Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç

tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 11-22 s.

2.Eva Maagerø Birte Simonsen

“Norveç cəmiyyəti və mədəniyyəti”, Bakı, 2013, 28-52

3. A.E.Kузнецов, История Норвегии, Москва, 2006, 7-23 s.

4. T.K.Derry.A History of Scandinavia. USA, 2005, s . 1-16

1.       Qədim dövrdə region ölkəsi haqqında əlavə məlumatların araşdırılması

2.       Norveç ərazisində tağılan qədim dövr mədəniyyətlərinin videoçarx ilə göstərilməsi

II-III həftə

4 s.

Mövzu 3

Skandinaviyada Vikinqlər Dövrü VIII-XI əsrlər.

-Vikinq dövrünün başlanğıcı. Vikinq sözünün etimologiyası.

-Vikinq ekspedisiyalarının səbəbləri.

-Vikinqlərin məşğuliyyəti. Vikinq gəmiləri. Birka, Hedebi, Skirinqsal ticarət mərkəzləri.

-Norveçli vikinqlərin Danimarka, İsveç, İslandiya, Qrenlandiya, İrlandiya, Britaniyaya yayılmaları.

-Vikinqlərin dini. Saqalar.

Vikinq Dövrünün xarakterik xüsusiyyətlərini müəyyənləşdirir

Vikinq Dövrünün Skandinaviya mədəniyyətini təsirini təhlil edir

1.Øivind Stenersen və Ivar Libæk

“Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 23-31 s.

2. Chartrand, R., K. Durham,

M. Harrison, I. Heath: The Vikings: Voyagers of Discovery and Plunder

3. Rolf Danielsen, Ståle

 Dyrvik, Tore Grønlie, Knut Helle and

 Edgar Hovland  Norway: A History from

 the Vikings to our own times”, Norveç, 2002 . 10-23

F.Donald Logan, The Vikings in history,

third edition, Nyu York və London, 2005

5. Gwin Jones, A history of theVikings, Oxford University Press

6.Erik Wahlgren, The Vikings and Amerika, London, 2006

1.Vikinglər haqqında məlumat hazırlamaq

2. Viking yürüşləri haqqında videoçarx hazırlamaq

­­­III-IV həftə

4 s.

Mövzu 4

Vikinqlərin Skandinaviya hüdudlarından kənarda yayılması

-Vikinq ekspedisiyalarının səbəbləri. “hit and run” taktikası.

- Vikinqlərin genişlənməsinin əsas səbəbləri və nəticələri

-İslandiya, Qrilandiya və Şimali Amerikada Vikinqlərin məskənləri.

-Vikinqlərin Avropaya hücumları (Britaniya Adaları, Normandiya, Rusiya və s.) Vikinqlərin şərqə yürüşləri.

-Vikinqlərin Şərqə və Xəzərsahili ərazilərə yürüşləri.

- Ruslar və varyaqlar.

-Ərəb və fars mənbələrində Rusların Azərbaycana yürüşləri

Vikinqlərin ekspedisiyalarının əsas səbəb və nəticələrini təhlil etməyi bacarır

Vikiqlərin müxtəlif istiqamətlərdə ekspedisiyalarının əsas səbəblərini təhlil edir

Xəzərsahili ərazilərə və Azərbayacana yürüş etmiş vikinqlər haqda müxtəlif ədəbiyyatlardakı məlumatları müzakirə edir

1.“Saga of the Greenlanders”, from Snorri Sturluson, From the sagas of Norse Kings, 379-389, Njal’s Saga, Chapters 124-129 (pp.254-267)      

2. Simon Coupland, “The Vikings in Francia and Anglo-Saxon England to 911” 190-201

3. John Haywood, The penguin Historical atlas of the Vikings, England, 1995

4. Erik Wahlgren, The Vikings and Amerika, London, 2006

5. Magnus Magnusson, R.Chartrand, K.Durham, M.Harrison, I.Heath The Vikings voyagers of discovery and plunder, Böyük Britaniya, 2006

1. Vikinglərin Skandinaviyada məskunlaşmasını araşdırmaq

IV-V həftə

4 s.

Mövzu 5

Şimal mifologiyası və onun xarakterik xüsusiyyətləri

- Şimal mifologiyası haqqında ümumi məlumat. Mifologiyanın yaranma tarixi.

- Daş kitabələrdə runik yazılarla təsvir olunmuş mifoloji səhnələr.

- Doqquz dünyanın mövcudluğu: Midgard, Álfheimr, Svartálfaheim, Vanaheimr, Muspellheim, Jötunheimr, Niflheim, Asgard, Hel.

- Tanrılar və ilahələr. Müharibə tanrısı Odin. Tor, Frigg, Tyr, Balder, Loki, Mime, Frey, Freya və s. haqqında əfsanələr.

- İnsanların tanrılara qurban verilməsi üçün həyata keçirilən rituallar. “Prose Edda”dan seçmələrin təhlili

Şimal mifologiyası ilə bağlı əsas mənbələri təhlil edir

Şimal mifologiyasının Norveç tarixinə və mədəniyyətinə təsirlərini müəyyənləşdirir

1.Selections  from The Prose Edda (“Prologue” and “The Deluding of Gylfi”, 23-48’)

2. John Grant, An introduction to Viking Mythology, London 2007

3. Jon Thorisson, The Viking Gods, India 2006

4. Gwin Jones, A history of the Vikings, Oxford University Press

1.Şimal mifologiyasının mahiyyətini aydınlaşdlrmaqda müxtəlif resurslardan istifadə etmək

V-VI

həftə

4 s.

Mövzu 6

Norveçin birləşdirilməsi və Xristianlığın qəbul edilməsi

-Norveçdə IX əsrin ikinci yarısında  qəbilə başçıları arasında güclü mübarizə.

-Harald Fairhairin Norveç üzərində nəzarəti əla almaq arzusu.

-Lade qrafları ilə  bağlanmış saziş və qərbi Norveçdəki xırda krallıqlara qarşı hərbi əməliyyatın başlanması.

-Haraldın idarəedici qurumu.

-Xeyirxah Hakonun yeni Tinq sistemi. Qulatinq və Frostatinqə nümayəndələrin seçilməsi. Leidang  adlanan müdafiə sisteminin yaradılması.

-Fairhair nəslindən olan Olav Tryqqvason və Olav Haraldsson.

-Yeni etiqad olan Xristianlığın özünə dəstək qazanması. Olav Haroldssonun hakimiyyətə gəlməsi.

- Xristian mədəniyyətinin Skandinaviya ərazisində yayılması

- Norveçdə Nidaros Katedralı

Xristianlığın qədim Skandinaviya dinləri üzərində qələbəsini müzakirə edir

Norveçdə xristialığın yayılması və onun nəticələrini təhlil edir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 31-40 s.

2.Eva Maagerø Birte Simonsen “Norveç cəmiyyəti və mədəniyyəti”, Bakı, 2013, 69-87

3.“Ynglina Saga” and “Harald Hairfair” from Snorri Sturluson, From the sagas of Norse Kings 13-19,24-46

4.“Editor’s preface” and “Introduction” to Snorri Sturluson, From the sagas of Norse Kings, 5-12

Njal’s Saga, Chapters 100-105 (pp.211-220)

1.   Xristianlığın Norveçə yayılmasını öyrənib təqdimat hazırlamaq.

2.   Müxtəlif ədəbiyyatlardan istifadə edərək xristianlığın Skandinaviya ərazisinə yayılmasını təqdimat iləhazırlamaq

VI- VII həftə

4 s.

Mövzu 7

Orta əsrlərdə Norveç Krallığı. Norveçin “Qızıl Dövrü”

-Mülkiyyət hüququnun formalaşdırılması

-Kilsə Norveçin ən böyük torpaq mülkədarı kimi.

-Vətəndaş müharibəsi zamanı kilsənin öz mövqeyini gücləndirməsi.

-Kilsənin kral hakimiyyətindən azad “libertas ecclesiae” tələbi.

-Birkebeiner - çubuq ayaqlılar üsyanı.

-İngiltərənin Norveçin əsas ticarət şərikinə çevrilməsi.

-Kralın yaratdığı ümummilli miqyasda yerli və mərkəzi icraedici orqan.

-Kral Magnusun irəli sürdüyü qanunlar- Landslov. 1280-ci illərdə yaradılmış daimi gizli Şura.

Orta Əsrlərdə Norveç Krallığında baş vermiş əsas hadisələri təhlil edir.

Bu mərhələdə kilsə və kral arasında münasibətləri analiz edir

 1.“Saga of Magnus Barefoot” and “Saga of Sigurd the Crusader ”, from Snorri Sturluson, From the sagas of Norse Kings, 354-359, 360-376

2. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 37-46 s.

3. Rolf Danielsen, Ståle Dyrvik, Tore Grønlie, Knut Helle and Edgar Hovland  Norway: A History from the Vikings to our own times”, Norway, 2002

1.Orta əsrlərdə Norveç Krallığının tarixinin öyrənilməsi

VII-VIII həftə

4 s.

Mövzu 8

Böyük Demoqrafik Böhran və onun iqtisadi nəticələri (Qara Ölüm (1347-51))

-1349-cu ilin yayında taun epidemiyasının Norveçdə yayılması.

-Taun xəstəliyinin adi insanların həyatına təsiri. XVI əsrdə vergilər və rüsumlar.

-Bu dövrdə kralın icraedici hakimiyyətə olan nəzarətinin zəifləməsi və zadəganlar.

-Ölkənin ən iri torpaq mülkədarı sayılan Kilsə.

-1397-ci ildə Kalmar şəhərində üç Skandinaviya krallığından ibarət ittifaqın yaradılması.

-XIV-XV əsrlərdə Hanza ittifaqının Norveç ticarətinə nəzarəti.

“Qara ölüm”ün Norveçdə yayılması və onun əsas nəticələrini təhlil edir

“Qara ölüm”ün kral hakimiyyətinin zəifləməsinə əsas təsirlərini müəyyənləşdirir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 46-53 s.

2. Rolf Danielsen, Ståle Dyrvik, Tore Grønlie, Knut Helle and Edgar Hovland  Norway: A History from the Vikings to our own times”, Norway, 2002

1.       Vəba xəstəliyinin Skandinaviya ərazisində yaratdığı sosial vəziyyətin təhlil edilməsi

VIII

-IX həftə

4 s.

Mövzu 9

Norveç-Danimarka (1380-1814) ittifaqının yaranması

-1343-cü ildə Norveçin Dövlət Şurası tərəfindən Hakonun kral elan edilməsi.

-Olavın 1375-ci ildə Danimarka kralı seçilməsi və 1380-ci Olavın Norveç taxt-tacının varisi olması

- Danimarka və Norveç arasında 1814-cü ilə kimi davam edən uzun müddətli ittifaqın əsasının qoyulması.

-III Kristianın Lüteranlığı qəbul etməsi və Norveç taxt-tacına iddiası. 

-Norveç “Həmişəlik  Danimarkanın taxt-tacı tabeçiliyində”.

KOLLEKVİUM

Norveç-Danimarka ittifaqının yaranması haqqında ümumi biliklər əldə edir

Danimarka ilə bir ittıfaqda birləşməsinin Norveç mədəniyyəti və tarixinə əsas təsirlərini təhlil edir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 46-53 s.

2. Rolf Danielsen, Ståle Dyrvik, Tore Grønlie, Knut Helle and Edgar Hovland  Norway: A History from the Vikings to our own times”, Norway, 2002

1.       Norveç Danimarka ittifaqının siyasi, iqtisadi, sosial vəziyyətinin thlil edilib təqdimat ilə hazırlanması

IX-X həftə

4 s.

Mövzu 10

Danimarka-Norveç ittifaqında reformasiya və kral hakimiyyəti (1557-1660)

-Reformasiya nədir? Norveçdə reformasiyanın yayılması.

-Norveçlilər yeni təlimi sorğu-sualsız qəbul etməsi.

-Reformasiyanın iqtisadi aspekti. Kral ən böyük mülkədar kimi.

-XVII əsrin əvvəllərində Danimarka-Norveç ittifaqının İsveç üzərində üstünlüyü.

-İsveçin şimalda üstünlüyü ələ almaq məqsədi.

-IV Kristianın protestantlar tərəfindən Almaniyadakı Otuz illik müharibəyə (1618-1648) qoşulması.

-Dövlət Şurası buraxılması və mütləq hakimiyyət.

-1660-cı ildən sonra mərkəzi və yerli icraiyyə sistemləri yenidən qurulması olunması və yeni inzibati struktur təşkili.

Avropada reformasiyanın yayılmasının əsas səbəblərini müəyyən edir

Skandinaviyada reformasiyanın yayılmasının əsas nəticələrini araşdırır

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 53-57 s.

2. Rolf Danielsen, Ståle Dyrvik, Tore Grønlie, Knut Helle and Edgar Hovland  Norway: A History from the Vikings to our own times”, Norway, 2002

3. “Reformation without reformer.The realisation of the reformation in Norway”. Church and People in Britain and Scandinavia. Lund University Press.1996 pp. 147-157

1. Reformasiya döövrünün müqayisəli təhlili və təqdimat ilə hazırlanması

X-XI həftə

4 s.

28

31

Mövzu 11

 Kəndli cəmiyyəti, şəhərlər və orta sinif ticarəti, stabillik və inkişaf  XVII-XVIII əsrlər

-1500 və 1800-ci illər arasında Norveçin əhalisinin artımı. Əhalinin artımının səbəbləri.

-Bu dövrə aid mənzillər, yaşayış yerləri, əhalinin həyat səviyyəsi və s..

-XVII əsrin sonlarında Norveçli fermerlərin mülkiyyət hüquqları.

-Gəmiçilik, dağ-mədən sənayesi kimi sənaye sahələrinin inkişafı. Məşğulluğa olan tələbatın artması.

-Kiçik icarədarların (husmenn) meydana çıxması. Kiçik mülkədarların sayının artması.

-Norveç bankı və universiteti üçün tələblərin çoxalması.

-Milli ideya və milli başlanğıcın formalaşması.

-İttifaq daxilində parçalanma meylləri peyda olması.

-XVIII-XIX əsrlərdə Norveç cəmiyyətində iki fərqli cərəyan: Pietizm və Maarifçilik

XVII-XVIII əsrlərdə kəndli cəmiyyəti, şəhərlər, ticarət və s. haqqında ümumi bilikləri əldə edir

Bu mərhələdə Norveçin sosial və iqtisadi vəziyyətini təhlil edir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 60-71 s.

2.Eva Maagerø Birte Simonsen “Norveç cəmiyyəti və mədəniyyəti”, Bakı, 2013, 74-78 s.

3. Rolf Danielsen, Ståle Dyrvik, Tore Grønlie, Knut Helle and Edgar Hovland  Norway: A History from the Vikings to our own times”, Norway, 2002

1.       XVII-XVIII  əsrlərdə inkişaf edən tiacrət sektorlarının müxtəlif ədəbiyyatlarda araşdırılıb təqdimat ilə hazırlanması

XI-XII

həftə

4 s.

 Mövzu 12

Danimarka-Norveç Napoleon müharibələri dövründə

-1792-ci ildə Fransanın Avstriya və Prussiyaya müharibə elan etməsi.

-Danimarka-Norveç ittifaqının təxribat yönümlü siyasəti.

-1801-ci ildə Kopenhagen döyüşü. Kral VI Frederikin Napoleonla müttəfiq olmaq qərarı.

-İsveç kralı IV Qustavın Norveçi işğal etmək planı.

-1810-cu ildə Napoleonun generalı, Jan Batis Bernadottenin hakimiyyətə gəlməsi.

-«İcazəli ticarət».

-1812-ci ildə Napoleonun öz köhnə müttəfiqi olan Rusiyaya hücumu. Napoleonun Rusiyadakı məğlubiyyəti.

- Kil və Moss müqavilələri

XVIII əsrdə Avropada baş vermiş müharibələrin Danimarka-Norveç ittifaqına təsirini təhlil müəyyənləşdirir

Norveçin Danimarka krallığı əsarətindən qurtula bilmək şanslarının mümkünlüyünü təhlil edir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 71-74 s.

2. Jan Sjåvik Historical dictionary of Norway, UK, 2008

3. .K.Derry, A History of Scandinavia, ABŞ, 2005

1.       Napoleon müharibələrinin dünya tarixinə təsirini araşdırmaq

2.       Danirmarka və Norveçin Nopaleon müharibələri dövründə ittifaqının araşdırılması

XII həftə

4 s.

 Mövzu 13

 İsveç-Norveç ittifaqının (1814-1905) yaranması

-11 aprel, 1814-cü il Konstitusiya Şurasının açılması.

-Norveç konstitusiyanın ilkin forması. 1814-cü il May ayının 17-də Konstitusiyanın qəbulu.

-Norveçin İsveçlə bir ittifaqa girməsinə Stortinqin razılığı.

-Gənc xalqın böyük inflyasiyaya məruz qalması. 1816-cı ildə spesidaler adlanan pul vahidini təqdim etməsi və Norveç bankını yaranması (Norges Bank). «Gümüş vergisi».

-Karl Yohanın  konstitusional dəyişiklik haqqında qərarı.

-17 May Norveçin Konstitusiya gününün qeyd olunması məsələsi. «Bazar meydanında döyüş».

-1814-cü ildən sonrakı onilliklərdə «məmurların dövləti».

-XIX əsrdə əhalinin artımı. 1825-ci ildə Amerikaya gedən  ilk mühacirlər.

KOLLEKVİUM

Norveç-İsveç ittıfaqı haqqında ümumi biliklər əldə edir

Norveç-Danimarka ittıfaqı ilə Norveç-İsveç ittıfaqını müqayisəli təhlil edir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 75-86 s.

1.            2. Jan Sjåvik Historical dictionary of Norway, UK, 2008

2.             

3. Rolf Danielsen, Ståle Dyrvik, Tore Grønlie, Knut Helle and Edgar Hovland  Norway: A History from the Vikings to our own times”, Norway, 2002

4. K.Derry, A History of Scandinavia, ABŞ, 2005

1.       İsveç Norveç ittifaqının yaranmasının tarixi köklərinin araşdırılması

XIII

həftə

4 s.

Mövzu 14

XIX əsr Norveç Milli Romantizminin xüsusiyyətləri

- Norveç mədəniyyətində yeni müasir bir cərəyanın meydana çıxması.

-Milli kimlik məsələlərinin ön plana keçməsi.

-İlk modern rəssamların əsərlərində diqqəti cəlb edən Norveçin təbiəti, tarixi, adət-ənələri və milli geyimləri.

-Bu cərəyanın nümayəndələrindən olan J. C. Dahl, A.Tidemand, H. Gude, T. Fearnley və s.

-Peter Asbjørnson və Jorgen Møenin şifahi xalq ədəbiyyatının nümunələri olan nağılların toplanılmasında əvəzolunmaz fəaliyyəti.

-“Yeni Norveç dili”nin (Nynorsk) yaradıcısı olan İ. Aasenin yeni lüğətlər və qrammatika toplusu.

-Yeni cərəyanın nümayəndələri olan bəstəkarlardan O. Bull və E. Grieg.

Milli Romantizm dövrünün əsas xüsusiyyətlərini müəyyənləşdirir

Müxtəlif mədəniyyət sahələrində Milli Romantizm cərəyanının təsirlərini təhlil edir

 Yeni cərəyanın nümayəndələri haqqında geniş məlumat əldə edir

1.Michelle Facos, Nationalism and the Nordic İmagination, University of california Press, 1998

2.Leif Østby, Modern Norwegian Painting, Oslo, 1899

3.Torsten Gunnarsson, Nordic Landscape Painting in the Nineteenth Century, Yale University Press New haven & London, 1998

3.            4.Eva Maagerø Birte Simonsen “Norveç cəmiyyəti və mədəniyyəti”, Bakı, 2013, 240-259 s.

1.       Norveçdə Milli kimlik məsələlərinin araşdırılması

2.       Romantizm cərəyanının Norveç cəmiyyətinə təsirinin təhlil edilin təqdimat ilə göstərilməsi

XIV

həftə

4 s.

Mövzu 15

 XIX əsrin II yarısında Norveçdə sənayeləşmə, parlament höküməti və siyasi partiyalar

-1840-cı illər ərzində Norveçdə toxuculuq sənayesində inkişafı və yeni toxuculuq fabrikləri. İlk fəhlə ittifaqının əsasını qoyulması. Thrane hərəkatı.

-Yol şəbəkəsinin tikintisinin sürətlənməsi. Norveç gəmiçiliyinin 3-cü qızıl dövrü.

-Kənd təsərrüfatında çevriliş. İpoteka Bankının (Kongeriket Norges Hypothekbank) əsasının qoyulması.

-Liberal (Venstre )və Mühafizəkarlar (Høyre) partiyasının yardılması. Səs hüququ haqqında yeni qanunun qəbulu.

-1889-cu ildə təhsil haqqında qanunlar. 1880 və 90-cı illərdə həmkarlar İttifaqı və milli peşə cəmiyyətlərinin yaradılması. 1887-ci ildə Det Norske Arbeiderparti-nin (Norveç Leyborist partiyası) əsasının qoyulması. Partiyanın tezliklə sosializmə yönəlməsi.

-1884-cü ildə təsis edilən Norveçli Qadınların Hüquqları Cəmiyyətinin (Norsk Kvinnesaksforbund) və Norveçli Qadınların Seçki Hüququ Assosiasiyasını (Norsk Kvinnestemmerettsforening) yaradılması. 1913-cü ildə Stortinq tərəfindən bütün qadınlara seçki hüququnun verilməsi.

XIX əsrin II yarısında Norveç cəmiyyətində baş vermiş əsas dəyişiklikləri müəyyənləşdirir

Parlament hökuməti və siyasi partiyaların Norveçin siyasi həyatını təsirini təhlil edir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 86-103 s.

2. Rolf Danielsen, Ståle Dyrvik, Tore Grønlie, Knut Helle and Edgar Hovland  Norway: A History from the Vikings to our own times”, Norway, 2002

3. K.Derry, A History of Scandinavia, ABŞ, 2005

1.       Sənayeləşmə dövrünün Norveçə təsirinin araşdırılması

XV həftə

4 s.

Mövzu 16

Norveç  Birinci dünya müharibəsi ərəfəsində

-İsveçinlə Norveç arasında 1897-ci ildə bağlanmış Mellomriksloven azad ticarət sazişinin ləğv etməsi.

-1890-cı illərdə xaricdə təmsillə bağlı probleminin həlli. Partiyaların “İttifaqa yox deyirik” şüarı altında mübarizəsi.

-1905-ci ildə ittifaqın parçalanması. Norveçin Danimarka və İsveçin siyasi kursundan örnək alaraq neytrallıq siyasətini yürütməsi.

-1915-ci ildə Norveçin Almaniyaya balıq ixracatının dayandırması və beləliklə Böyük Britaniyaya və onun müttəfiqlərinə lazımi dəstəyin verilməsi.

-Norveç məhsullarına tələbatın çoxalması “nuvorişlər”in müflisləşməsi.

-Hər bir rayonda milli ərzağın bölüşdürülməsinə nəzarət edən təchizat komitəsinin təsisi. Ərzaq payı kartı.

- I dünya müharibəsi dövründə Norveç “neytral mütəffiq” kimi

İsçev-Norveç ittifaqının dağılmasının əsas səbəblərini təhlil edir

I Dünya Müharibəsində Norveçin mövqeyini araşdırır

ƏfəndiyevaV. “Azərbaycan Norveç mədəni əlaqələri”, Slavyan Universiteti, Bakı 2016, s.211-213

ƏfəndiyevaV. “Məşhur Norveç tədqiqatçısı və səyyahı Tur Heyerdalın Azərbaycana səfərləri və Odin nəzəriyyəsinin yaranması” Qərb Universiteti, Elmi xəbərlər, Humanitar elmlər seriyası, № 2, Bakı 2017, s. 20-27

1.       I dünya müharibəsi illərinsə Norveç hökümətinin mövqeyinin araşdırılması

XV həftə

4 s.

Mövzu 17

 Norveç  müharibələrarası dövrdə

-1920-ci illərdə Norveç bankının pul siyasəti. Balıqçılıq sənayesində olan böhran. 1919-cu ildə əsası qoyulmuş Norveç Milli Balıq Sənayesi Bankı (Statens Fiskarbank).

-1929-cu ildə ABŞ-da başlayan dünya böhranının növbəti il Norveçə gəlməsi. -Qeyri-sosialistlərin müharibələrarası dövrdə siyasəti.

-1920-də Aqrar Partiyasının (Bondepartiet) əsasını qoyulması.1925-də yaradılmış ən böyük antisosialist təşkilatı olan Vətənpərvər Ittifaqı (Fedrelandslaget).

-1928-ci ildə ölkənin ilk Leyborist hökuməti. Leyborist partiyasının 1933-cü ilin seçkilərində böyük qələbəsi. -1920-ci illərin sonunda Norveçin Jan Mayen, Bauvet və I Pyotr adaları üzərində nəzarəti ələ alması.

Müharibələrarası dövrdə Norveçdə iqtisadiyyat və sənayenin inkişafını təhlil edir

Müharibələrarası dövrdə fəhlə hərəkatı tərkibində parçalanma və birləşmələri analiz edir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 107-125 s.

2. Rolf Danielsen, Ståle Dyrvik, Tore Grønlie, Knut Helle and Edgar Hovland  Norway: A History from the Vikings to our own times”, Norway, 2002

3. K.Derry, A History of Scandinavia, ABŞ, 2005

4.A.E.Kузнецов,История Норвегии, Москва, 2006

1.       Norveç siyahısını tərtib edərək hər bir ölkənin I Dünya müharibəsində rolunu  müəyyən edərək hazırlanmas

XVI həftə

4 s.

Mövzu 18

Norveç İkinci dünya müharibəsi illərində

-II Dünya Müharibəsinin başlanması.

-1939-cu ilin noyabrında Sovet İttifaqı Finlandiyaya hücum təşkil etdikdən sonra Britaniya və Fransanın şimalda hərbi əməliyyatlar planları.

-Aprelin 9-da almanların Norveç sahillərinə hücumu və norveçlilərin zəif müqaviməti. Narvik ətrafında döyüş.

-1940-cı il iyun ayının 7-də kral ailəsi və hökumətin ölkəni tərk edərək Böyük Britaniyaya sığınması.

-1930-cu illərdə Milli Birlik Partiyasına dəstək. Arxa cəbhə.

-1942-ci ildə Vətəndaş müqavimətinin güclənməsi.

-İsveçin Norveçə qarşı uğursuz siyasəti.

II Dünya müharibəsində Norveçin işğalını digər Avropa ölkələri ilə müqayisə edir

Müqavimət hərəkatını təhlil edir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 125-137 s.          

2. Rolf Danielsen, Ståle Dyrvik, Tore Grønlie, Knut Helle and Edgar Hovland  Norway: A History from the Vikings to our own times”, Norway, 2002

3. K.Derry, A History of Scandinavia, ABŞ, 2005

4.A.E.Kузнецов,История Норвегии, Москва, 2006

5. Tore Gjelsvik, Norwegian Resistance 1940-1945, London, 1979

1. Hər iki müharibənin Balkan ölkələrinə təsirlərinin müqayisə ediməsi.

2. Skandinaviya ölkələrinin müharibələrdən sonra necə dəyişdiyini, sərhədlərin və yeni siyasi quruluşların yaranması haqqında təqdimatın hazırlanması.

XVI-XVII

həftə

4 s.

Mövzu 19

Müharibədən sonrakı dövrdə yenidənqurma və iqtisadi yüksəliş, rifah dövlətinin yaranması.

-1945-ci ildə bütün siyasi partiyaların  Ümumi proqram (Fellesprogramment) adı altında vahid siyasi manifesti.

-Milli və sənaye məhsulların istehsalının artımı.

-Amerikanın tətbiq etdiyi Marşal Planının Norveçə yardımı.

-1945 - 1973-cü illər gəmiçiliyin növbəti qızıl dövrü. Elektrik stansiyaları və rabitənin inkişafı. Özəl şirkətlərə dövlətin birbaşa müdaxiləsi. Stortinqin sosial təhlükəsizlik şəbəkəsinin yaratması.

-1945-ci ildən sonrakı dövr müdafiə və xarici siyasət. Qərbə doğru meyllik. Norveç, İsveç və Danimarka arasında Skandinaviya müdafiə paktı haqqında danışıqlar.

-Norveçin NATO-ya üzv olması. Şimal Əməkdaşlığı. Skandinaviya ölkələrinin BMT daxilində sıx əməkdaşlığı.

-“Norveç Yardım İnkişaf” fondu. Təhsil hərəkatı. Yaşıl inqilab və ətraf mühitin müdafiəsi.

XX əsrin 40-cı illərinin II yarısı- 60-cı illərdə Norveçdə iqtisadi vəziyyəti təhlil etməyi bacarır

Norveçin ABŞ, Böyük Britaniya, Skandinaviya və Qərbi Avropa  ölkələri ilə müqayisəli təhlil edir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 137-154 s.

2. Rolf Danielsen, Ståle Dyrvik, Tore Grønlie, Knut Helle and Edgar Hovland  Norway: A History from the Vikings to our own times”, Norway, 2002

1.       Rifah siyasətinin yaradılmasında atılan addımların təhlil edilib təqdimat formasında hazırlanması

XVII

həftə

4 s.

Mövzu 20

 Norveç və Avropa Birliyi münasibətləri

-1970-ci ildə Norveçin Avropa Birliyinə daxil olması haqqında danışıqların başlaması.

-1972-ci il referendumu və razılığın rədd edilməsi.

-Solçular, Mühafizəkarlar və tələbələr kimi opponentlərin Avropa İttifaqına qarşı etirazları.

-1990-cı ildə Norveçin Avropa İttifaqı ilə əlaqələrinin yenidən gündəmə gətirilməsi.

-Norveçin Avropa İttifaqı ilə yeni Avropa İqtisadi Zonası (AİZ) haqqında müzakirələrə başlaması. 1993-cü il Maastrix müqaviləsi. 1994-cü ilin yazında Norveç və Aİ arasında üzvlük müqaviləsinin hazırlanması.

Norveçin Avropa İttifaqına daxil olma cəhdlərini təhlil edir

Norveç Avropa ittifaqı münasibətləri təhlil edir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 155s. və 176 s.

2. Əfəndiyeva V. Norveç və Avropada müdafiə kimliyinin formalaşması\  “ADU Elmi xəbərlər”, 2007, №6, s.364-371

3. Əfəndiyeva V. Avropa inteqrasiyası və Skandinaviya ölkələri\ “Humanitar elmlərin öyrənilməsinin aktual problemləri”, 2007, № 6, s. 290-294

1. Aİ və Norveç münasibətlərinin təhlil edilməsi və təqdimat hazırlanması

XVIII

həftə

4 s.

Mövzu 21

Norveç neft ölkəsi kimi

-1966-cı ildə  Şimal  dənizinin  Norveç sektorunda neft axtarışlarına başlanması.

-1969-cu  ilin  Filips   Petrolium şirkətinin fəaliyyəti.

-Milli  neft  sənayesinin  yaradılması  planı. Statoil  və  Norsk Hydro şirkətləri.

-Hökumət tərəfindən neft təhlükəsizlik qaydalarının və müdafiə sahəsinin gücləndirilməsi.

-Dəniz yataqlarından neft və qaz çıxarılmasının tamamilə avtomatlaşdırılması.

-Mübahisəli ərazi olan  Finmark  sahillərində       balıq məhsullarının bölüşdürülməsi haqqında müqavilə.

-1977-ci ildə Norveçin Spitberqen ətrafında balıq qoruma zonasının yaratması.

Norveçdə neft dövründə iqtisadiyyat və ətraf mühiti təhlil etməyi bacarır

60-cı illərdə Norveçdə immiqrasiyanın artmasının səbəblərini müəyyənləşdirir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 159- 180 s.

2. Eva Maagerø Birte Simonsen “Norveç cəmiyyəti və mədəniyyəti”, Bakı, 2013, 52-69 s.

3.Rolf Danielsen, Ståle Dyrvik, Tore Grønlie, Knut Helle and Edgar Hovland  Norway: A History from the Vikings to our own times”, Norway, 2002

1.       Norveçdə neftin kəşf olunmasında rolu olan ünsürlərin təhlil edilməsi.

2.       Müxtəlif şirkətlərin Norveç neft siyasətində rolunun oyrənilməsi

XVIII-XIX

həftə

4 s.

Mövzu 22

Norveçdə milli azlıqlar: Samilər

-Norveçdə milli azlıqlar-Samilərə qarşı ayrı seçkilik. Norveç hökumətinin Sami siyasəti.

-1948-ci ildə Samilərin ilk assosiasiyalarının yaranması. 1950-ci illərin ortalarında İsveç, Finlandiya və Norveçdən olan Samilərin Şimal Sami Assosiasiyasının yaratması.

-1964-cü ildə hökumət tərəfindən məsləhətçi statusu olan Norveç Sami Konsulluğunun yaradılması.

-1950-ci illərdə Sami təhsili üçün dövlət qrantları artırılması. 

-Elektrik stansiyasının tikintisinin əleyhinə Samilərin nümayişləri.

Norveçdəki milli azlıqların xüsusiyyətlərini təhlil edir

Samilərin hüquq və azadlıqlarının Norveç dövləti tərəfindən təmin olunmasını müzakirə edir

1. Øivind Stenersen və Ivar Libæk “Norveç tarixi buz dövründən bu günə kimi”, Bakı, 2009, 166- 170 s.

4.             

5.            2. Eva Maagerø Birte Simonsen “Norveç cəmiyyəti və mədəniyyəti”, Bakı, 2013, 167-182 s.

3. Elisabeth Johansen, John Roald Pettersen, Ole Magnus Rapp, The Sami, Oslo, 2008

1. Sami xalqının məruz qaldıqları tarixi asimliyasiya siyasətinin köklərinin araşdırılması və təqdimat hazırlanması

XIX

həftə

4 s.

Mövzu 23

Norveç Azərbaycan münasibətləri

-Azərbaycan-Norveç münasibətlərinin tarixi kökləri.

-Tur Heyerdal və Azərbaycan. Tur Heyerdalın Azərbaycana səfərləri və “Odin” nəzəriyyəsi. Tur Heyerdal Şəkidə.

-Azərbaycanın müstəqilliyi dövründə əməkdaşlıq. Diplomatik əməkdaşlıq.

-Azərbaycan Respublikasının Norveç Krallığı ilə iqtisadi əməkdaşlığı. Norveç şirkətləri Azərbaycanda. “STATOİL” şirkətinin Azərbaycanda fəaliyyəti.

-Azərbaycan-Norveç arasında siyasi əlaqələri. Mədəniyyət sahəsində əlaqələr. Humanitar əməkdaşlıq.

-Norveç Qaçqınlar Şurasının fəaliyyəti. Azərbaycan-Norveç dostluq cəmiyyəti. Norveç Humanitar Müəssisəsi.

-Təhsil sahəsində əməkdaşlıq. Azərbaycanın Norveçdə diaspor təşkilatları.

-Norveç və Azərbaycan multikultralizm modellərinin müqayisəli təhlili.

Azərbaycan-Norveç münasibətlərini təhlil edir

Norveç və Azərbaycan multikultralizm modellərini müqayisəli təhlil edir

1. Bakı Beynəlxalq Multikultralizm Mərkəzi. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev multikultralizmin Azərbaycan modeli haqqında. Bakı, 2017

2.Afət Sadıqoğlu, Azərbaycan-Norveç əlaqələri, Bakı, 2002

3. Afət Sadıqoğlu, Tur Heyerdal Azərbaycanda, Bakı, 2002

4.Əfəndiyeva V. “Thor Heyerdahl’s role in the development of relations between Norway and Azerbaijan” .Thor Heyerdahl’s search for Odin: Ancient links between Azerbaijan and Scandinavia, Novus Press, Oslo, 2014

5. Əfəndiyeva V.  Skandinaviyalıların şərqə yürüşləri və “Bərdə faciəsi” Norveç tarixşünaslığında. Bakı Avrasiya Universiteti, Sivilizasiya jurnalı, N7, Bakı 2015

6. Əfəndiyeva V. Norveçdə Azərbaycan diaspor təşkilatları. AMEA,

1. Norveç Azərbaycan münasibətlərinin tarixi köklərinin araşdırılması

2. Tur Heyrdalın nəzəriyyəsi haqqında təqdimat hazırlanması